Wpisy

Michał Gryz

APORT PRZEDSIĘBIORSTWA A UMOWY O PRACĘ

/0 Komentarze/w /Autor

W poprzednim wpisie omówiłem wpływ procesu przekształcenia na stosunki pracy i umowy o pracę istniejące w ramach przekształcanego podmiotu. Dzisiaj z kolei chciałbym skupić się na skutkach dokonania aportu przedsiębiorstwa do spółki na stosunki pracy.

Sam proces dokonania aportu przedsiębiorstwa do spółek już wiele razy na blogu omawiałem – zarówno od strony proceduralnej jak i podatkowej. Opisałem już m.in. takie tematy jak: aport przedsiębiorstwa jako optymalizacja podatkowa, aport pod kątem opodatkowania podatkiem VAT i zwolnienia z tego opodatkowania, dokonanie aportu do spółki komandytowej i S.K.A. pod kątem podatku dochodowego, skutki aportu na gruncie cen transferowych, wpływ aportu na mały podatek CiT w spółce oraz skutki zbycia (a więc i aportu) przedsiębiorstwa na gruncie prawa cywilnego.

Efektem dokonania aportu przedsiębiorstwa do spółki (dowolnej spółki) jest przeniesienie na tę spółkę całego majątku przedsiębiorstwa – a więc jego aktywów. Aby przenieść pasywa (zobowiązania) trzeba uzyskać zgodę wierzyciela. Taka jest ogólna zasada na gruncie prawa cywilnego.

Na gruncie stosunków pracy sytuacja wygląda jednak inaczej. Dokonanie aportu przedsiębiorstwa stanowi bowiem przejście całego zakładu pracy. W wyniku tej czynności spółka, do której przedsiębiorstwo jest wnoszone, przejmuje umowy z pracownikami i staje się automatycznie, bez konieczności zawierania jakichkolwiek aneksów czy uzyskiwania zgód od pracowników, nowym pracodawcą.

Po skutecznym aporcie (w zależności od typu spółki może to być dzień zawarcia umowy bądź wpisu do KRS) spółka musi tylko przerejestrować pracowników w ZUSie – wskazując siebie jako nowego pracodawcę.

Pod katem więc stosunków pracy aport przedsiębiorstwa jest więc znacznie prostszy niż na gruncie prawa cywilnego. Nie trzeba uzyskiwać zgód pracowników, co znacząco ułatwia procedurę.

Nie jest jednak tak, że aport całkowicie pozbawiony jest wymogu formalności na gruncie kodeksu pracy.

Zarówno przedsiębiorca dokonujący aportu jak i spółka (o ile zatrudnia pracowników) muszą bowiem wypełnić obowiązki informacyjne wobec swoich pracowników.

Jeżeli u stron aportu nie działają zakładowe organizacje związkowe, to przedsiębiorca dokonujący aportu jak i spółka (o ile zatrudnia pracowników) muszą na piśmie poinformować swoich pracowników o:

    • przewidywanym terminie przejścia zakładu pracy (przedsiębiorstwa) lub jego części na innego pracodawcę, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla pracowników;
    • zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy i przekwalifikowania;

Przekazanie tych informacji powinno nastąpić co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę (a więc na 30 dni przed dokonaniem aportu).

A co w przypadku gdy pracodawcy nie dochowają tego wymogu informacyjnego wobec swoich pracowników?

Brak pisemnego powiadomienia pracowników o podmiotowej zmianie pracodawcy nie stanowi co prawda ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracodawcy wobec pracownika. W przypadku braku otrzymania takiej pisemnej informacji pracownik nie będzie mógł wypowiedzieć swojej umowy o pracę z winy pracodawcy. Jednak pracodawcy, którzy nie poinformują pracownika o przejściu zakładu pracy albo poinformują pracownika w sposób niezupełny, mogą odpowiadać wobec pracownika za ewentualną szkodę na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Dlatego też lepiej o tej formalności pamiętać.

Po dokonaniu aportu każdy pracownik, w terminie 2 miesięcy od skuteczności aportu, może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać swój stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.

Tak więc rozważając dokonanie aportu przedsiębiorstwa trzeba też przeanalizować pod tym kątem – czy pracownicy nie będą chcieli rozwiązać swoich umów o pracę.

Michał Gryz

APORT PRZEDSIĘBIORSTWA DO SPÓŁKI A OPTYMALIZACJA PODATKOWA

/0 Komentarze/w /Autor

To, że Polski Ład jest w przeważającej większości niekorzystny dla przedsiębiorców, to chyba już wiedza powszechna. Dzisiaj chciałbym opisać jeden z takich przykładów. Co prawda przepis ten istniał już wcześniej, ale Polski Ład go trochę doprecyzował – a na pewno już może spowodować jego realne stosowanie przez organy podatkowe.

Duża część przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, aby uniknąć zwiększonych obciążeń podatkowych (podwyższona składka zdrowotna, danina solidarnościowa) decyduje się na zmianę formy prowadzenia działalności gospodarczej – np. na spółkę z o.o. albo spółkę komandytowo-akcyjną. Nie chcąc (lub nie mogąc) się przekształcić (co jest długotrwałe i kosztowne – polecam lekturze ten wpis), często wybierają opcję założenia od podstaw nowej spółki (np. sp. z o.o.) i wniesienia do niej aportem przedsiębiorstwa.

Ta opcja jest zasadniczo dosyć korzystna podatkowo. Aport przedsiębiorstwa nie generuje bowiem ani podatku VAT ani podatku dochodowego (od udziałów w spółce objętych w zamian za aport). Wraz z takim aportem na spółkę przechodzi cały majątek przedsiębiorstwa (oraz pracownicy), bez konieczności dokonywania przepisania poszczególnych składników majątku.

Niestety tak proste jest to tylko w teorii. Trzeba bowiem pamiętać o treści art. 24 ust. 19 ustawy o PiT. Zgodnie z tym przepisem nie stosuje się zwolnienia z opodatkowania udziałów (akcji) objętych w spółkach w zamian za aport w postaci przedsiębiorstwa, jeżeli: głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego (w postaci przedsiębiorstwa) jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Oczywiście przepis jest ogólny i pozostawiający organom podatkowym duże pole do interpretacji.

Jeżeli więc dokonany zostałby aport przedsiębiorstwa do spółki w zamian za udziały (akcje) i organ podatkowy uznałby, że taka czynność miała na celu uniknięcie opodatkowania to wtedy naliczy podatek dochodowy od udziałów objętych w zamian za aport. Co może być bardzo niekorzystne, zwłaszcza gdy przedsiębiorstwo było wysoko wycenione.

Z drugiej strony ten przepis jest trochę bez sensu. Proszę pamiętać, że spółki z o.o., akcyjne czy komandytowo-akcyjne, do których można wnieść przedsiębiorstwo aportem w zamian za udziały/akcje, podlegają podwójnemu opodatkowaniu i są podatnikiem podatku CiT. Teoretycznie więc, zakładając nową spółkę i wnosząc do niej aportem przedsiębiorstwo, dokonujemy tego wręcz z korzyścią dla organów podatkowych, bo powstaje nowy podatnik CIT. Ciężko więc mówić tutaj o unikaniu opodatkowania.

Oczywiście ta korzyść dla organów podatkowych jest teoretyczna, bo potem taką spółkę się optymalizuje, tak aby ta nie płaciła podwójnego opodatkowania. Ale to już rzecz następcza.

Dokonując więc jakichkolwiek działań w zakresie optymalizacji podatkowej trzeba więc być ostrożnym. Dlatego też jeżeli zastanawiają się Państwo czy prowadzona działalność mogłaby zostać zoptymalizowana i zmienić formę – zapraszam do kontaktu, na pewno pomożemy. 

Michał Gryz

APORT PRZEDSIĘBIORSTWA DO SPÓŁKI Z O.O. A MAŁY CIT

/0 Komentarze/w /Autor

Na gruncie planowanych przez rząd rozwiązań podatkowych w ramach Nowego Ładu (o których to propozycjach pisałem na blogu we wspólnym wpisie wraz z NTAX Biuro Rachunkowe dostępnym tutaj) wielu przedsiębiorców prowadzących biznes w formie jednoosobowej działalności czy spółek jawnych zastanawia się nad zmianą. Najczęściej rozważane jest przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Takie jednak działanie może być niekorzystne podatkowo, bowiem powstała w wyniku przekształcenia spółka z o.o. nie będzie mogła skorzystać z niskiego, 9% podatku dochodowego CiT (o czym pisałem we wpisie dostępnym tutaj).

Dlatego też często rozważane są inne opcje. Jak np. utworzenie od podstaw nowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i wniesienie do niej aportem albo sprzedanie przedsiębiorstwa (bądź jego zorganizowanej części).

O tym jakie są skutki podatkowe zbycia przedsiębiorstwa (bądź jego zorganizowanej części) opisałem w jednym z dawnych wpisów, dostępnym tutaj. W tekście tym nie wskazałem jednak jakie są skutki aportu przedsiębiorstwa do spółki z o.o. właśnie po stronie spółki, na gruncie podatku dochodowego osób prawnych (CiT). Czas więc nadrobić zaległość.

Jedynie przypominając. Zakładając spółkę z o.o. trzeba określić jej kapitał zakładowy, który stanowi początkowy majątek spółki mający na celu umożliwienie rozpoczęcia przez nią działalności. Kapitał zakładowy dzieli się na udziały, które obejmują wspólnicy pokrywając je wkładami – pieniężnymi lub niepieniężnymi (aportem). Przedsiębiorstwo (lub jego zorganizowana część) stanowi właśnie taki wkład niepieniężny.

Sam aport przedsiębiorstwa do spółki przenosi na sp. z o.o. wszystkie składniki majątku, które na dzień aportowy w takim przedsiębiorstwie się znajdują. Nie przenosi jednak zobowiązań – tutaj konieczne jest ich przepisanie (aport nie wywiera bowiem skutku całkowitego następstwa prawnego jak w przypadku przekształcenia). Mimo to taki aport  jest dosyć często praktykowany, zwłaszcza gdy przedsiębiorstwo nie ma dużych zobowiązań, których przepisanie byłoby problematyczne.

Jednakże tutaj trzeba uważać. Podobnie bowiem jak w przypadku przekształcenia jednoosobowego przedsiębiorstwa (albo spółek osobowych nie będących podatnikami CiT), spółka z o.o., do której wniesiono przedsiębiorstwo na pokrycie udziałów w kapitale zakładowym, może utracić prawo do korzystania z niskiego, 9% podatku dochodowego.

Taki skutek następuje gdy do spółki z o.o. wnoszone zostaje przedsiębiorstwo o równowartości przekraczającej 10.000,00 euro. A więc relatywnie dosyć niewielka suma.

Oczywiście wycena przedsiębiorstwa należy do samych podatników, a przez to można tę wartość zaniżać. Nie ma bowiem obowiazku wyceny składnika aportu przez biegłego. Jednakże, jeżeli zaniżymy jego wartość, to urząd skarbowy ma prawo sprawdzić i ustalić samodzielnie wartość wnoszonego do spółki przedsiębiorstwa i naliczyć podatek od czynności cywilnoprawnych oraz odmówić spółce, w efekcie tego działania, prawa do 9% podatku dochodowego. Tak więc gra może być nie warta świeczki.

Ale takie przedsiębiorstwo, zamiast wnosić aportem, zawsze można spółce z o.o. sprzedać. Dzięki temu spółka ma koszt, co obniża jej CiT i niweluje podwójne opodatkowanie, a my mamy dochód. Nawet rozłożony w czasie – w końcu cena może być przez spółkę płatna na raty.

Tego typu działanie wymaga jednak zawsze indywidualnego podejścia, poprzedzonego analizą przedsiębiorstwa i stanu faktycznego. Tak więc w tym zakresie zapraszam do kontaktu.