Wpisy

ZWYCZAJNE I NADZWYCZAJNE ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW W SPÓŁCE Z O.O.

Od mojego poprzedniego wpisu (traktującego o możliwości zatrudnienia na umowę o pracę członka zarządu sp. z o.o., będącego jednocześnie wspólnikiem większościowym) minęło prawie dwa tygodnie. Niestety w ostatnim czasie był trochę gorący okres w Kancelarii. Ale już wracam z kolejnym tekstem – tym razem kontynuując tematykę związaną z organami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jak może Państwo pamiętają, do tej pory na blogu przedstawiłem jakie w ogóle mamy organy w spółkach z o.o. Wpisami, które wiążą się z tą tematyką omówiłem również zasady odpowiedzialności członków zarządu oraz to, czy zgromadzenia spółek mogą być przeprowadzane elektronicznie.

Z tym ostatnim tekstem mogłem się trochę wyrwać przed szereg. Nie omówiłem bowiem do tej pory jakie w ogóle mamy zgromadzenia wspólników oraz jakie są zasady ich zwoływania. Dlatego też dzisiaj chcę to naprostować i omówić pierwszą z tych kwestii, a drugą w kolejnym artykule.

Z wpisu dot. organów w spółkach wiemy już (standardowo zachęcam do jego lektury), że w sp. z o.o. mamy dwa obowiązkowe organy:

    • zarząd;
    • zgromadzenie wspólników.

Zgromadzenie wspólników jest organem nietypowym. Nie działa stale, a jest zwoływane tylko gdy zachodzi taka potrzeba. Składa się ono bowiem ze wszystkich wspólników spółki, którzy wykonują uprawnienia nadzorcze nad zarządem (chyba że jest powołana rada nadzorcza/komisja rewizyjna) i podejmują uchwały w najważniejszych dla spółki sprawach.

Zgromadzenia wspólników dzielimy na dwa typy:

    • zwyczajne;
    • nadzwyczajne.

Różnią się one częstotliwością ich zwoływania i zakresem spraw i uchwał, które są podczas tych zgromadzeń podejmowane.

Zwyczajne zgromadzenie wspólników

Zwyczajne zgromadzenie wspólników zasadniczo odbywa się w spółkach tylko raz do roku. Jego zadaniem jest bowiem podjąć uchwały odnośnie zamknięcia roku obrotowego spółki. A więc są to uchwały o:

    • zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy;
    • podziale zysku/pokryciu straty, jaką spółka osiągnęła w poprzednim roku obrotowym;
    • udzielenie (lub nie) absolutorium członkom zarządu z pełnienia przez nich funkcji.

Oczywiście podczas zwyczajnego zgromadzenia mogą być podejmowane także inne uchwały. Ale te 3 są obligatoryjne.

Zgromadzenie to powinno się odbyć nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Zazwyczaj rok obrotowy odpowiada swoją długością rokowi kalendarzowemu (od 1 stycznia do 31 grudnia). Dlatego też zwyczajne zgromadzenia wspólników przeważnie odbywają się do końca czerwca każdego kolejnego roku kalendarzowego.

Odbycie tego zgromadzenia jest obowiązkowe. Uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku/pokryciu straty składa się bowiem do KRSu wraz ze sprawozdaniem finansowym.

Jeśli tego nie zrobimy sąd rejestrowy może wszcząć postępowanie przymuszające i nakładać grzywny na członków zarządu.

Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników

Jak się Państwo pewnie domyślają, nadzwyczajne zgromadzenie wspólników zwoływane jest z kolei zawsze wtedy, kiedy zachodzi potrzeba podjęcia przez wspólników jakiejś uchwały. A więc np. w trakcie roku spółka chce kupić nieruchomość, przyznać członkom zarządu wynagrodzenie, rozwiązać spółkę i otworzyć likwidację itd.

Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników może odbywać się w każdym terminie – jak tylko jest potrzebne.

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW SP. Z O.O. W FORMIE ELEKTRONICZNEJ

Wacamy z tematyką do spółek z o.o. W spółkach komandytowych i ich podwójnym opodatkowaniu chwilowo niewiele się dzieje (żadnych nowych odkrywczych wyjaśnień ze strony MF). Więc chciałbym powrócić do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. 

Na początek trochę podsumowania. Wiemy już jak spółki z o.o. powstają (zarówno w zakresie procedury ich zakładania przed notariuszem i elektronicznie) i jaka jest wymagana treść umowy tych spółek. Omówiliśmy już także kwestie związane z ich podwójnym opodatkowaniem, odpowiedzialnością członków zarządu, udziałami i kapitałem zakładowym, czym jest spółka z o.o. w organizacji i jakie ma prawa, w jakim terminie należy zgłosić spółkę do KRSu i – co najważniejsze dla dzisiejszego wpisu – jakie w spółkach z o.o. mamy organy.

Szczególnie polecam Państwu, przed przejściem do dalszej treści tego tekstu, lekturę ostatniego z podlinkowanych powyżej wpisów.

Krótko jedynie przypominając – każda spółka z o.o. musi mieć do najmniej dwa organy:

    • zarząd;
    • zgromadzenie wspólników.

Generalnie to zarząd jest najważniejszym organem, jako że to on reprezentuje spółkę i podejmuje w imieniu spółki wszystkie czynności, działania i decyzje. Z kolei zgromadzenie wspólników jest organem, który zbiera się dosyć rzadko i w zasadzie tylko w przypadkach, w których zarząd potrzebuje zgody wspólników (wyrażanej w formie uchwał) na dokonanie danej czynności. O tym jakie to mogą być czynności pisałem tutaj.

Ale przechodząc w końcu do sedna dzisiejszego wpisu.

Ostatnio Klient zadał mi pytanie, czy może przeprowadzić zgromadzenie wspólników elektronicznie, w formie telekonferencji. Jeden ze wspólników był bowiem na kwarantannie, więc nie mógł się stawić na zgromadzeniu, a bez jego udziałów uchwała nie mogła być podjęta.

Jak się Państwo pewnie domyślają, tego typu historii było znacznie więcej w ostatnim roku.

I co się okazało? Że jak najbardziej jest to możliwe. W 2019 roku do kodeksu spółek handlowych został dodany przepis, który umożliwia elektroniczne przeprowadzenie zgromadzenia wspólników.

Jeżeli tylko umowa spółki tego nie zabrania (a więc nie trzeba do niej wprowadzać zapisów umożliwiających przeprowadzenie zgromadzeń elektronicznie), wspólnicy mogą przeprowadzać zgromadzenia na odległość, przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Decyduje o tym zwołujący dane zgromadzenie (a więc zazwyczaj zarząd spółki).

Warunkiem jest jednak aby dane zgromadzenie umożliwiało dwustronną komunikację oraz głosowanie w czasie rzeczywistym wszystkich osób uczestniczących w zgromadzeniu wspólników, w ramach której mogą one wypowiadać się w toku obrad zgromadzenia wspólników, przebywając w innym miejscu niż miejsce obrad zgromadzenia wspólników.

A więc można przeprowadzić zgromadzenie w formie telekonferencji np. za pomocą Skype’a czy Microsoft Teams. O ile podczas zgromadzenia nie ma konieczności przeprowadzenia głosowania tajnego – o czym więcej poniżej.

Dodatkowym warunkiem, który musi być spełniony jest przygotowanie przez radę nadzorczą albo wspólników regulaminu, który określa szczegółowe zasady udziału w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Przy czym regulaminu tego nie składa się do KRSu – jest to jedynie wewnętrzny dokument spółki.

Z takiego zgromadzenia przewodniczący sporządza pisemny protokół, w którym musi się znaleźć adnotacja, że przeprowadzono jest w formie telekonferencji (uczestniczący w nim na odległość wspólnicy nie mogą przecież podpisać listy obecności).

Jedynym w zasadzie problemem przy elektronicznych zgromadzenia wspólników jest głosowanie. A dokładniej – głosowanie tajne. Jest ono obligatoryjne przede wszystkim przy uchwałach w sprawach osobowych (np. odwołanie czy powołanie zarządu). Jak w takim przypadku zapewnić tajność głosowania?

W takim przypadku najlepiej byłoby posłużyć się specjalnym oprogramowaniem, które uniemożliwia odkodowanie głosów poszczególnych wspólników oddanych w ramach głosowania tajnego. Tego typu aplikacje zapewniają weryfikację tożsamości wspólników, szyfrują oddanie głosów i wykluczają możliwość więcej niż jednego głosowania w danej sprawie.

Takich aplikacji jest trochę w internecie dostępnych. Przykładem może być chociażby aplikacja https://posiedzenia.pl/. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych uruchomił chociażby opartą o blockchain aplikację eVoting.

Tak więc wybór jest. Przy czym niestety należy się liczyć z kosztami. Z drugiej strony, jeżeli w spółce jest duża ilość wspólników, przeprowadzenie zgromadzenia elektronicznego może znacznie oszczędzić czas i przyspieszyć procedury.

ORGANY SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Idąc dalej tym tempem szybko chyba wyczerpiemy tematy związane ze spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością i będziemy mogli wtedy przejść do innych podmiotów gospodarczych. Chociaż z drugiej strony, patrząc na to, że spółki z o.o. są chyba najlepszą alternatywą jednoosobowej działalności gospodarczej, warto je omówić dokładnie. Więc tych wpisów jeszcze trochę będzie.

No dobrze. To trochę podsumowując. Wiemy już jak spółki z o.o. powstają (zarówno w zakresie procedury ich zakładania przed notariuszem i elektronicznie) i jaka jest wymagana treść umowy tych spółek. Omówiliśmy już także kwestie związane z ich podwójnym opodatkowaniem, odpowiedzialnością członków zarządu, udziałami i kapitałem zakładowym. A w ostatnim wpisie przedstawiłem czym jest spółka z o.o. w organizacji. Oczywiście to tylko najważniejsze wpisy, było ich bowiem znacznie więcej.

Szczególnie istotna dla dzisiejszego tekstu jest treść wpisów o zakładaniu spółek. Wskazałem w nich, że jednym z wymogów do powstania tej formy prowadzenia działalności gospodarczej jest wybór członków organów. Tak więc teraz czas na omówienie jakie w ogóle w spółkach z o.o. mamy organy.

Zasadniczo w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością istnieją następujące organy:

    • zarząd;
    • zgromadzenie wspólników;
    • rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.

Przy czym zarząd i zgromadzenie wspólników są organami obligatoryjnymi dla wszystkich spółek – niezależnie od wysokości kapitału zakładowego czy ilości wspólników. Natomiast rada nadzorcza (albo komisja rewizyjna) jest organem fakultatywnym. Może być powołana, ale nie musi – za wyjątkiem takich spółek z o.o., w których mamy powyżej 25 wspólników i kapitał zakładowy wynosi więcej niż 500.000,00 złotych. W tych ostatnich rada nadzorcza (albo komisja rewizyjna) powołane być muszą.

Jak więc widzimy rada nadzorcza w spółkach z o.o. należy raczej do rzadkości. Organ ten odgrywa dużą rolę w spółkach akcyjnych, gdzie jest zawsze obowiązkowa. Ale w większości spółek z o.o. nie ma ona sensu – no chyba, że mamy do czynienia z naprawdę sporymi przedsiębiorstwami, z dużą ilością wspólników i rozdrobnionym kapitałem zakładowym.

Tak więc przejdźmy do zarządu i zgromadzenia wspólników.

Dwa organy, które występują w każdej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Każdemu z nich z pewnością poświecę odrębny wpis. Nie będę więc dzisiaj ich dokładnie omawiać. Na razie chciałbym tylko zaprezentować ogólne zasady zarządzania spółkami z o.o. i podziałem kompetencji pomiędzy tymi organami.

Zarząd

W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością zarząd jest w zasadzie najważniejszym organem. Mamy bowiem do czynienia z tzw. domniemaniem kompetencji zarządu. Co to oznacza?

Ano to, że to właśnie zarząd podejmuje w imieniu spółki wszystkie czynności, działania i decyzje, których prawo albo umowa spółki nie zastrzegły wprost do kompetencji innego organu (zgromadzenia wspólników albo rady nadzorczej/komisji rewizyjnej, jeśli są powołane).

Członkowie zarządu mogą więc reprezentować spółkę we wszelkich czynnościach i podpisywać wszystkie umowy. A jedynym ograniczeniem ich władzy są postanowienia k.s.h. i umowy spółki (o czym więcej poniżej).

Dlatego też to członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność osobistą za długi spółki. Oni zarządzają, to muszą się liczyć z konsekwencjami.

Zgromadzenie wspólników

Zgromadzenie wspólników jest organem nietypowym. Nie działa stale, a jest zwoływane tylko gdy zachodzi taka potrzeba. Składa się ono bowiem ze wszystkich wspólników spółki, którzy wykonują uprawnienia nadzorcze nad zarządem (chyba że jest powołana rada nadzorcza/komisja rewizyjna) i podejmują uchwały w najważniejszych dla spółki sprawach.

Uchwał zgromadzenia wspólników wymagają m.in. następujące czynności:

    • wyrażenie zgody na nabycie/sprzedaż nieruchomości;
    • zbycie przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej części przedsiębiorstwa spółki;
    • wybór/odwołanie członków zarządu;
    • udzielenie absolutorium członkom zarządu;
    • zatwierdzenie sprawozdania finansowego i podziale zysku albo pokryciu straty;
    • otwarcie likwidacji spółki;

To oczywiście tylko przykłady najważniejszych czynności leżących w gestii zgromadzenia wspólników. Umowa spółki może, w pewnym zakresie, modyfikować te uprawnienia. Zarówno je ograniczać jak i rozszerzać. Najczęstszym tego przykładem jest zniesienie wymogu uzyskiwania przez zarząd zgody wspólników na nabycie nieruchomości.

Jak więc widzimy umowa spółki z o.o. może znacznie ułatwić życie i zarządzanie spółką. Jej treść (oczywiście od warunkiem, że umowa nie jest zawierana elektronicznie) powinna być dostosowana do konkretnych okoliczności, oczekiwań wspólników i planowanej działalności. Dlatego też zawsze zachęcam do kontaktu z prawnikiem, który pomoże dobrze ją sformułować aby ułatwić podział kompetencji miedzy organami. W tym zakresie zapraszam do kontaktu.