Wpisy

PRZEKSZTAŁCENIE SPÓŁKI Z UJEMNĄ WYCENĄ BILANSOWĄ

Dzisiaj trzeci z ostatniego cyklu wpisów poświęconych tematyce przekształcenia.

W jednym z ubiegłych tekstów (dostępnym tutaj) opisałem czym jest i jaką treść musi zawierać plan przekształcenia spółki. Z wpisu tego (do lektury którego oczywiście Państwa zachęcam) możemy dowiedzieć się, że jedynym obowiązkowym elementem planu przekształcenia jest ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia.

Wartość bilansową spółki określa się metodą bilansową – a więc pomniejszając wartość aktywów spółki o wartość jej zobowiązań – które to kwoty i wartości bierzemy z bilansu stanowiącego część sprawozdania finansowego będącego załącznikiem do planu przekształcenia.

Metoda ta pozwala na dokonanie tzw. księgowej wyceny spółki – jedynej dopuszczalnej w procedurze przekształcenia.

Zdarza się jednak sytuacja, w której spółka, pomimo tego, że aktywnie działa i może nawet notować zyski, ma ujemną wartość bilansową. A więc sytuacja, w której jej zobowiązania przekraczają wartość jej aktywów.

Pojawia się więc pytanie czy taka spółka ma w ogóle zdolność przekształceniową? A więc czy możemy przekształcić spółkę, która ma ujemną wartość księgową?

Na to pytanie nie ma niestety odpowiedzi w przepisach a i komentarze są bardzo ubogie w tym zakresie.

W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie aby taka spółka mogła zostać przekształcona.

W końcu procedura przekształcenia powoduje jedynie zmianę formy organizacyjnoprawnej podmiotu. Natomiast w dalszym ciągu jest to to samo przedsiębiorstwo – mamy ciągłość ksiąg rachunkowych, amortyzacji, podatków i pełne następstwo prawne (przejęcie zarówno aktywów jak i zobowiązań).

Zdarza się jednak, że sądy KRS odmawiają wpisu przekształcenia takich spółek (osobiście też zdarzyła mi się taka sytuacja i – żeby było bardziej absurdalnie – na dwa dokonane tego samego dnia przekształcenia spółek z ujemną wyceną bilansową ten sam sąd KRS jeden wniosek zaakceptował, a drugi oddalił). Nie jest to jednak prawidłowe działanie sądów. Przyjęcie bowiem takiej interpretacji przepisów prowadzić będzie bowiem do sytuacji, w której żadna spółka, której zobowiązania przewyższają aktywa, nie mogłaby zostać przekształcona.

A przecież sytuacja taka może być czasowa, nie mówiąc już o tym, że wyższa wartość zobowiązań nad aktywami wcale nie musi oznaczać, że spółka jest niewypłacalna czy w złej kondycji finansowej – albo nie ma żadnej wartości. W końcu ujemna wartość bilansowa (nadwyżka zobowiązań nad aktywami) nie jest wcale wyznacznikiem wartości przedsiębiorstwa spółki przekształcanej.

Dlatego też jeśli zastanawiają się Państwo nad przekształceniem, ale spółka ma większą wartość zobowiązań niż aktywów to zapraszam do kontaktu – chętnie pomożemy.

PLAN PRZEKSZTAŁCENIA

Dotychczas na blogu sporo wpisów poświęciłem procesowi przekształcenia, a więc procedurze zamiany formy organizacyjnoprawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wszystkimi wpisami dotyczącymi tej tematyki mogą Państwo zapoznać się pod tym linkiem. Natomiast dla celów dalszej treści dzisiejszego tekstu szczególnie polecam i sugeruję lekturę wpisów dostępnych tutaj, tutaj i tutaj.

Kilka lat temu procedura przekształcenia została znacząco uproszczona. Zniesiony został m.in. wymóg opinii biegłego rewidenta (za wyjątkiem przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową czy przekształceń w spółkę akcyjną) – a przy przekształceniu spółki jawnej czy cywilnej nie trzeba już w ogóle przygotować planu przekształcenia.

I właśnie o tym ostatnim dokumencie chciałem dzisiaj więcej napisać.

Plan przekształcenia jest podstawowym dokumentem sporządzanym przez planującą się przekształcić spółkę (bądź jednoosobowego przedsiębiorcę) w pierwszej fazie postępowania przekształceniowego, czyli w tzw. fazie menedżerskiej. Stanowi on zbiór informacji ekonomiczno-finansowych, które są niezbędne dla wspólników w celu podjęcia decyzji o przekształceniu.

Dokument ten sporządzany jest przez zarząd (w spółkach kapitałowych) albo wspólników zarządzających (przy spółkach osobowych) i przedstawiany wszystkim pozostałym wspólnikom/akcjonariuszom w odpowiednim czasie przed planowanym terminem podjęcia uchwały o przekształceniu.

Ma on za zadanie uzasadnić wspólnikom przyczyny planowanego przekształcenia, wycenić spółkę i podać najważniejsze informację dot. powstałej w wyniku przekształcenia spółki.

Co ciekawe przepisy kodeksu spółek handlowych bardzo skąpo regulują treść planu przekształcenia. W zasadzie jedynym obowiązkowym jego elementem jest ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia – której to wyceny dokonuje się na podstawie sprawozdania finansowego spółki (metodą bilansową, a więc pomniejszając wartość aktywów i wartość zobowiązań).

Brak tej wyceny oznaczać będzie niekompletność planu, a co za tym idzie sąd KRS, rozpatrując wniosek o wpis powstałej w wyniku przekształcenia spółki, powinien odmówić wpisu.

Oprócz tej wyceny teoretycznie nic więcej w planie przekształcenia znaleźć się nie musi.

Ale oczywiście powinno. Przygotowując plan przekształcenia trzeba bowiem pamiętać o celu, w jakim się go sporządza. A więc w celu zapewnienia wspólnikom kompletu informacji dot. planowanego przekształcenia, spółki, która ma powstać i ich roli w nowym podmiocie.

Nadto trzeba jednakże pamiętać, że o ile treść planu przekształcenia jest uregulowana ubogo, o tyle przepisy precyzyjnie wymieniają już jakie do tego dokumentu muszą być przedłożone załączniki. Będą to:

      • projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
      • projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
      • w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej;
      • sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, o którym mowa w § 1 pkt 1, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Również brak któregokolwiek z tych załączników oznaczać będzie niekompletność planu przekształcenia i może skończyć się odmową przez sąd KRS wpisu przekształcenia do rejestru przedsiębiorców.

Dlatego też jeśli zastanawiają się Państwo nad przeprowadzeniem procesu przekształcenia, to zapraszam do kontaktu. Zapewniamy w tym zakresie pełną i kompleksową pomoc, w tym również przygotowujemy wszystkie dokumenty, łącznie z planem przekształcenia. 

PRZEKSZTAŁCENIE SPÓŁEK OSOBOWYCH W SPÓŁKI KAPITAŁOWE – CZĘŚĆ I

Żeby nie było zbyt nudo, na chwilę odstąpimy od spółek z o.o. i wrócimy do rozpoczętej kiedyś dawno temu tematyki dot. przekształcenia spółek. Dzisiaj – w pierwszym z kilku kolejnych wpisów – chciałbym omówić zasady dot. przekształcania spółek osobowych w spółki kapitałowe (jakie są to spółki zapraszam do lektury tego tekstu).

Z całą pewnością, przed przejściem do dalszej części wpisu, zachęcam Państwa do lektury owego, wspomnianego już powyżej, pierwszego wpisu w tym temacie. Na pewno rozjaśni pewne wątpliwości czym w ogóle jest proces przekształcenia.

W tym i w kolejnym tekście opisuję ogólne zasady regulujące proces przekształcenia spółek osobowych w kapitałowe. Od razu jednak zaznaczę, że w przypadku przekształcenia spółki jawnej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, przekształcenia można dokonać w sposób jeszcze prostszy – bez planu przekształcenia, a tylko (w zasadzie) uchwałą wspólników.

No dobrze, ale przechodząc do rzeczy.

W procesie przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową można wyróżnić trzy, następujące etapy:

    • przygotowawczy;
    • decyzyjny;
    • rejestrowy.

Skutek przekształcenia następuje dopiero po prawidłowym przeprowadzeniu spółki przez wszystkie te fazy.

Dzisiaj, tak jak już wspomniałem, omówimy tylko pierwszy z tych etapów. W zasadzie najważniejszy i wymagający najwięcej pracy.

Jak Państwo pewnie się domyślają, faza przygotowawcza polega na opracowaniu zasad, które będą rządzić przekształceniem oraz stworzeniu stosownych dokumentów w tym zakresie – a więc przede wszystkim planu przekształcenia.

Plan przekształcenia jest najważniejszym dokumentem, swoistą „konstytucją” procesu przekształceniowego. Dokument ten opisuje jak procedura ta będzie wyglądać, jaka spółka powstanie w jej wyniku i wycenia wartość naszego przedsiębiorstwa.

Plan ten przygotowywany jest przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy przekształcanej spółki bądź zarząd przekształcanej spółki (w spółkach osobowych też może być zarząd – jak chociażby w spółce partnerskiej czy spółce komandytowo-akcyjnej) i musi on być sporządzony w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Do planu przekształcenia należy załączyć.

    • projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
    • projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
    • wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej – tylko, gdy dokonujemy przekształcenia w spółkę akcyjną;
    • sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia;

Po przygotowaniu planu przekształcenia, i tych ww. dokumentów, powinien on być poddany kontroli przez biegłego rewidenta, wyznaczonego przez sąd rejestrowy KRS. Biegły dokonuje kontroli planu przekształcenia pod kątem jego poprawności i rzetelności oraz bada czy wycena składników majątku spółki przekształcanej została sporządzona rzetelnie. Ten etap właśnie jest najgorszy, bo trwa to dosyć długo, a biegły rewident kosztuje.

Na szczęście nie tak dawno temu nastąpiła zmiana przepisów w tym zakresie. Aktualnie, wymóg badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta istnieje tylko przy przekształcaniu spółek osobowych w spółkę akcyjną. A to raczej nie zdarza się zbyt często.

Tak więc w przypadku zdecydowanej ilości przekształceń, ten etap fazy przygotowawczej i długotrwałe oczekiwanie na opinię biegłego rewidenta, można pominąć.

Ostatnim krokiem w fazie przygotowawczej jest zawiadomienie przez spółkę swoich wspólników o zamiarze przekształcenia. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia uchwały o przekształceniu, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia. Forma zawiadomienia jest taka, jak obowiązuje dla spółki przekształcanej. 

Zawiadomienie to powinno zawierać istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta (jeżeli oczywiście została sporządzona) i określać miejsce oraz termin, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą się zapoznać z pełną treścią dokumentów. Zawiadomienie powinno również zawierać projekt uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy albo statutu spółki przekształconej (chyba, że to zawiadomienie jest ogłaszane w MSiG, tak jak w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej).

Tym samym dobrnęliśmy do końca fazy przygotowawczej. Trzeba przyznać, że zmiany, które weszły w życie w marcu 2020 roku sprawiają, że przejście przez tą fazę jest łatwiejsze oraz mniej kosztowne. Dzięki temu może zwiększy się ilość przedsiębiorców, którzy będą chcieli zamienić swoją spółkę w sp. z o.o., co – jak wiemy z moich uprzednich wpisów – jest zazwyczaj korzystnym krokiem.

Czy kolejne dwie fazy również zostały uproszczone przez ustawodawcę? Tutaj odpowiedź pojawi się w kolejnym tekście, do którego lektury oczywiście zapraszam.

A w przypadku pytań bardziej szczegółowych, bądź chęci skorzystania z usług Kancelarii przy obsłudze takiego procesu przekształcenia – zapraszam kontaktu – chętnie pomożemy.