PRZEKSZTAŁCANIE SPÓŁEK – ZAGADNIENIA WSTĘPNE

Przekształcanie spółek… Temat rzeka. Nie da się ukryć, że przekształcanie spółek prawa handlowego (ale nie tylko, bowiem przekształcić można także jednoosobową działalność gospodarczą i spółkę cywilną, o czym poniżej) jest tematem nader obszernym i dosyć skomplikowanym. Proces ten jest jednak bardzo ciekawy, dlatego też pomyśleliśmy, że w tym i w kolejnych wpisach przybliżymy Państwu jego istotę.

Przekształcenie spółek stanowi tak naprawdę zmianę formy prawnej istniejącego podmiotu na inną przewidzianą przez przepisy kodeksu spółek handlowych. Podmiot przekształcany (którym może być jeden z podmiotów wskazanych poniżej) traci formę, w której dotychczas prowadził działalność gospodarczą, a z dniem przekształcenia, tj. z chwilą wpisu do rejestru KRS, kontynuuje swój byt w nowej formie prawnej.

Najważniejszym skutkiem przekształcenia (co jest również powodem wyboru przez przedsiębiorców tego procesu, mimo jego długotrwałości i kosztów) jest fakt, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Mamy więc tutaj do czynienia z zasadą kontynuacji. Ponieważ przekształcenie polega po prostu na zmianie formy organizacyjnej, w której prowadzimy działalność gospodarczą, to spółka przekształcona nie wstępuje w jakiekolwiek prawa i obowiązki spółki przekształcanej jako nowy podmiot, lecz są to jej własne prawa i obowiązki które przysługują jej w całości i bez jakichkolwiek zmian.

Przykładowymi kolejnymi skutkami przekształcenia jest, że z dniem przekształcenia wspólnicy spółki przekształconej uczestniczący w przekształceniu stają się automatycznie wspólnikami spółki przekształconej. Natomiast w przypadku gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu „dawniej” przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.

No dobrze – powyżej posługiwałam się sformułowaniami „spółka przekształcana” i „spółka przekształcona”. Jednakże jakie spółki (a w zasadzie podmioty prawa) mogą się przekształcić i jaką inną formę mogą przybrać? W uproszczeniu – spółki prawa handlowego mogą swobodnie przekształcać się w inne spółki prawa handlowego (spółki osobowe w inne spółki osobowe, spółki osobowe w spółki kapitałowe czy spółki kapitałowe w spółki osobowe). Dodatkowo możliwe jest również przekształcenie spółki cywilnej w dowolną spółkę prawa handlowego oraz jednoosobowego przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową.

Każdy proces przekształcenia to szereg dosyć rygorystycznych wymogów do spełnienia. W ogólnym zarysie, aby doszło do przekształcenia należy:

• • 1) sporządzić plan przekształcenia spółki wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta (chyba że przekształcamy w uproszczony sposób),
  • 2) uchwałę o przekształceniu spółki,
  • 3) powołać członków organów spółki przekształconej albo określić wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją,
  • 4) zawrzeć umowę albo podpisać statutu spółki przekształconej,
  • 5) dokonać w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślić spółkę przekształcaną.

Powyższe stanowi absolutne minimum każdego przekształcenia bez spełnienia których nie uda nam się przeprowadzić tego procesu.

Oczywiście, tak jak wspomniałam na samym początku – proces przekształceń podmiotów gospodarczych to temat bardzo obszerny. Oprócz zasad ogólnych przekształcenie każdego odrębnego podmiotu cechuje się pewnymi odrębnościami. Dlatego też w kolejnych artykułach będę chciała skupić się na bardziej szczegółowym przedstawieniu zasad rządzących procesami przekształcenia poszczególnych form prowadzenia działalności gospodarczej.