Wpisy

PRZEKSZTAŁCENIE SPÓŁKI Z UJEMNĄ WYCENĄ BILANSOWĄ

Dzisiaj trzeci z ostatniego cyklu wpisów poświęconych tematyce przekształcenia.

W jednym z ubiegłych tekstów (dostępnym tutaj) opisałem czym jest i jaką treść musi zawierać plan przekształcenia spółki. Z wpisu tego (do lektury którego oczywiście Państwa zachęcam) możemy dowiedzieć się, że jedynym obowiązkowym elementem planu przekształcenia jest ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia.

Wartość bilansową spółki określa się metodą bilansową – a więc pomniejszając wartość aktywów spółki o wartość jej zobowiązań – które to kwoty i wartości bierzemy z bilansu stanowiącego część sprawozdania finansowego będącego załącznikiem do planu przekształcenia.

Metoda ta pozwala na dokonanie tzw. księgowej wyceny spółki – jedynej dopuszczalnej w procedurze przekształcenia.

Zdarza się jednak sytuacja, w której spółka, pomimo tego, że aktywnie działa i może nawet notować zyski, ma ujemną wartość bilansową. A więc sytuacja, w której jej zobowiązania przekraczają wartość jej aktywów.

Pojawia się więc pytanie czy taka spółka ma w ogóle zdolność przekształceniową? A więc czy możemy przekształcić spółkę, która ma ujemną wartość księgową?

Na to pytanie nie ma niestety odpowiedzi w przepisach a i komentarze są bardzo ubogie w tym zakresie.

W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie aby taka spółka mogła zostać przekształcona.

W końcu procedura przekształcenia powoduje jedynie zmianę formy organizacyjnoprawnej podmiotu. Natomiast w dalszym ciągu jest to to samo przedsiębiorstwo – mamy ciągłość ksiąg rachunkowych, amortyzacji, podatków i pełne następstwo prawne (przejęcie zarówno aktywów jak i zobowiązań).

Zdarza się jednak, że sądy KRS odmawiają wpisu przekształcenia takich spółek (osobiście też zdarzyła mi się taka sytuacja i – żeby było bardziej absurdalnie – na dwa dokonane tego samego dnia przekształcenia spółek z ujemną wyceną bilansową ten sam sąd KRS jeden wniosek zaakceptował, a drugi oddalił). Nie jest to jednak prawidłowe działanie sądów. Przyjęcie bowiem takiej interpretacji przepisów prowadzić będzie bowiem do sytuacji, w której żadna spółka, której zobowiązania przewyższają aktywa, nie mogłaby zostać przekształcona.

A przecież sytuacja taka może być czasowa, nie mówiąc już o tym, że wyższa wartość zobowiązań nad aktywami wcale nie musi oznaczać, że spółka jest niewypłacalna czy w złej kondycji finansowej – albo nie ma żadnej wartości. W końcu ujemna wartość bilansowa (nadwyżka zobowiązań nad aktywami) nie jest wcale wyznacznikiem wartości przedsiębiorstwa spółki przekształcanej.

Dlatego też jeśli zastanawiają się Państwo nad przekształceniem, ale spółka ma większą wartość zobowiązań niż aktywów to zapraszam do kontaktu – chętnie pomożemy.

LIKWIDACJA SPÓŁKI Z O.O. Z DŁUGAMI A KWESTIE PODATKOWE

W poprzednim wpisie opisałem czy możliwe jest w ogóle doprowadzenie do zakończenia likwidacji i wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS spółki z o.o. z niespłaconymi długami. Jak wskazałem zasadniczo istnieje taka możliwość.

W takim jednak wypadku pojawia się pytanie czy doprowadzenie do wykreślenia spółki z o.o. z nieuregulowanymi zobowiązaniami nie spowoduje powstania skutków podatkowych? Przede wszystkim na gruncie podatku dochodowego.

Bardzo częstym przypadkiem jest chociażby brak spłacenia przez spółkę pożyczek, jakie spółka ta zaciągnęła od własnych wspólników na rozwój swojego przedsiębiorstwa. Biznes nie wypalił, spółka poszła do likwidacji, spieniężyła swój majątek, spłaciła zewnętrznych wierzycieli ale nadal pozostała kwestia zwrotu pożyczek, jakie spółce udzielili wspólnicy na rozkręcenie działalności.

Co w takim wypadku?

Nie ma spółki, więc wierzyciele nie mają możliwości wytoczenia pozwu i dochodzenia zapłaty. Oczywiście mogą w takiej sytuacji pozwać likwidatorów/członków zarządu, ale jest to odrębny proces i odrębne roszczenie (zgodnie z orzecznictwem sądów taki pozew stanowi roszczenie odszkodowawcze członków zarządu wobec wierzycieli spółki).

Wykreślenie z KRSu spółki z o.o. prowadzi do faktycznego wygaśnięcia zobowiązania tej spółki. A trzeba pamiętać, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CiT) wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów) stanowi przychód, który podlega opodatkowaniu.

Czy więc w takiej sytuacji, a więc wykreślenia z KRSu spółki z o.o., wartość niespłaconych przez tę spółkę zobowiązań stanowić będzie przychód tej spółki? I jeszcze na koniec spółka powinna zapłacić podatek CiT?

Na pierwszy rzut oka taka konstrukcja byłaby trochę bez sensu. Nie wiadomo zwłaszcza kto miałby ten podatek zapłacić – skoro przychód powstawałby z chwilą wykreślenia spółki z KRSu, to nie byłoby już samego podatnika. A nikt inny nie może za podatnika (spółki) podatku zapłacić.

Organy dostrzegły ten problem i w szeregu interpretacji podatkowych wskazały, że umorzenie zobowiązań będzie przychodem podatkowym spółki wyłącznie w sytuacji, w której dojdzie ono do skutku w drodze nieodpłatnego zwolnienia z długu. Wykreślenie z rejestru spółki mającej niezaspokojone zobowiązania nie może być zakwalifikowane jako umorzenie zobowiązania (nieodpłatne zwolnienie z długu) i w konsekwencji nie może skutkować powstaniem przychodu podatkowego po stronie spółki. Zdarzenie powodujące powstanie przychodu podatkowego musi zaistnieć do majątku podatnika, przy czym z chwilą wykreślenia z rejestru spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka – podatnik przestaje istnieć, także jako podatnik. Niemożliwym byłoby przypisanie spółce, jako osobie prawnej odtąd nieistniejącej, jakiegokolwiek przysporzenia, a tym samym przychodu podatkowego.

A więc w tym zakresie organy podatkowe popisały się, jakże nieczęstą, logiką rozumowania.

Oczywiście wydane w innych sprawach interpretacje podatkowe nie są wiążące dla innych osób. Warto więc, jeżeli taka sytuacja ma nastąpić, zadbać o uzyskanie własnej interpretacji podatkowej. W tym zakresie możemy Państwu pomóc, dlatego też zapraszam do kontaktu – chętnie pomożemy.