Kontynuujemy tematykę związaną ze spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością. Ostatnimi wpisami omówiłem (mam nadzieję, że wystarczająco szczegółowo) sposób powstania spółek z o.o., ich procedurę założenia przez notariuszem i elektronicznie jak również wskazałem jaka musi być treść umowy spółki.

Dzisiejszy wpis jest mocno powiązany z powyższymi tekstami. Dlatego też zdecydowanie zachęcam Państwa do ich uprzedniej lektury.

No dobrze. To co to w ogóle jest za twór „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji” i kiedy powstaje?

Najprościej – sp. z o.o. w organizacji to nasza spółka w okresie pomiędzy zawarciem przez wspólników umowy spółki (przed notariuszem albo elektronicznie) do chwili zarejestrowania jej przez sąd w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółki z o.o. (jak i inne spółki kapitałowe) powstają bowiem z chwilą zawarcia przez wspólników ich umowy. Wpis do KRSu – chociaż obowiązkowy – pełni tutaj funkcję bardziej informacyjną. Zupełnie zresztą inaczej niż w przypadku spółek osobowych, gdzie dana spółka (jawna, partnerska, komandytowa) powstaje z chwilą wpisu do KRSu.

I w tym właśnie okresie mamy do czynienia ze spółką z o.o. w organizacji. Spółki mają wtedy obowiązek posługiwać się swoją firmą z tym dodatkiem aby informować kontrahentów, że nie uzyskały jeszcze wpisu do KRSu.

No właśnie – aby informować kontrahentów. Czy to oznacza, że sp. z o.o. w organizacji może działać na rynku i podejmować czynności prawne?

Tak. Spółki z o.o. w organizacji mają podmiotowość prawną. Mogą one we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Spółka z o.o. w organizacji ma w zasadzie (wyjątki poniżej) takie same prawa i obowiązki jak spółka, która została już wpisana do KRSu.

Jest to szczególnie istotne w przypadku spółek zakładanych przed notariuszem. W tych wypadkach od zawarcia umowy przez wspólników do uzyskania wpisu do KRSu mija trochę czasu (zazwyczaj około 1 miesiąca). Dzięki temu, że spółki w organizacji mogą działać, ten okres nie jest zmarnowany.

Spółka z o.o. w organizacji może także ubiegać się o nadanie numeru NIP i REGON przed złożeniem wniosku o wpis do KRSu.

A co dzieje się z chwilą wpisania takiej spółki z o.o. w organizacji do KRSu?

Tutaj przepisy wskazują, że spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji z chwilą wpisu do rejestru stają się spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością i uzyskują osobowość prawną. Z tą chwilą spółki te stają się podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji. Mamy więc do czynienia z automatycznym następstwem prawnym. Wszystkie czynności podjęte przez sp. z o.o. w organizacji od razu, bez konieczności podejmowania jakichkolwiek innych działań (np. zawierania umów cesji) są „przejmowane” przez sp. z o.o.

Z działalnością spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji łączą się jednak pewne ograniczenia. A mianowicie:

• • firma (nazwa) spółki zawiera dopisek „w organizacji” (o czym już wspomniałem);
    
  • za zobowiązania spółki z o.o. w organizacji zaciągnięte w tym okresie odpowiadają solidarnie spółka i osoby, które działały w imieniu spółki (np. przede wszystkim więc członkowie zarządu);
  • wspólnicy nie mogą zbyć albo obciążyć udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przed jej zarejestrowaniem w KRSie.
    

Najważniejszym ograniczeniem jest właśnie zmiana zasad odpowiedzialności osób fizycznych za zobowiązania takiej spółki.

Z treści jednego z moich uprzednich wpisów wiemy, że za zobowiązania spółek z o.o. odpowiadają członkowie zarządu. Wierzyciele mogą pociągnąć ich do odpowiedzialności gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna, a cała procedura wymaga przeprowadzenia odrębnego postępowania sądowego.

Tymczasem spółek z o.o. w organizacji te zasady nie obowiązują. Przepisy wskazują bowiem, że – w przypadku długów zaciągniętych przez spółkę z o.o. w organizacji – wierzyciel może od razu pozwać i samą spółkę i członków zarządu – bez konieczności przeprowadzania normalnych procedur dot. stwierdzenia ich odpowiedzialności (a więc procedury z 299 k.s.h.). Dlatego też, podejmując czynności w imieniu sp. z o.o. w organizacji, musimy być szczególnie ostrożni. W tym bowiem okresie – wbrew swojej nazwie – spółka nie daje nam ograniczonej odpowiedzialności.