Wpisy

PRZEKSZTAŁCENIE SPÓŁKI Z UJEMNĄ WYCENĄ BILANSOWĄ

Dzisiaj trzeci z ostatniego cyklu wpisów poświęconych tematyce przekształcenia.

W jednym z ubiegłych tekstów (dostępnym tutaj) opisałem czym jest i jaką treść musi zawierać plan przekształcenia spółki. Z wpisu tego (do lektury którego oczywiście Państwa zachęcam) możemy dowiedzieć się, że jedynym obowiązkowym elementem planu przekształcenia jest ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia.

Wartość bilansową spółki określa się metodą bilansową – a więc pomniejszając wartość aktywów spółki o wartość jej zobowiązań – które to kwoty i wartości bierzemy z bilansu stanowiącego część sprawozdania finansowego będącego załącznikiem do planu przekształcenia.

Metoda ta pozwala na dokonanie tzw. księgowej wyceny spółki – jedynej dopuszczalnej w procedurze przekształcenia.

Zdarza się jednak sytuacja, w której spółka, pomimo tego, że aktywnie działa i może nawet notować zyski, ma ujemną wartość bilansową. A więc sytuacja, w której jej zobowiązania przekraczają wartość jej aktywów.

Pojawia się więc pytanie czy taka spółka ma w ogóle zdolność przekształceniową? A więc czy możemy przekształcić spółkę, która ma ujemną wartość księgową?

Na to pytanie nie ma niestety odpowiedzi w przepisach a i komentarze są bardzo ubogie w tym zakresie.

W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie aby taka spółka mogła zostać przekształcona.

W końcu procedura przekształcenia powoduje jedynie zmianę formy organizacyjnoprawnej podmiotu. Natomiast w dalszym ciągu jest to to samo przedsiębiorstwo – mamy ciągłość ksiąg rachunkowych, amortyzacji, podatków i pełne następstwo prawne (przejęcie zarówno aktywów jak i zobowiązań).

Zdarza się jednak, że sądy KRS odmawiają wpisu przekształcenia takich spółek (osobiście też zdarzyła mi się taka sytuacja i – żeby było bardziej absurdalnie – na dwa dokonane tego samego dnia przekształcenia spółek z ujemną wyceną bilansową ten sam sąd KRS jeden wniosek zaakceptował, a drugi oddalił). Nie jest to jednak prawidłowe działanie sądów. Przyjęcie bowiem takiej interpretacji przepisów prowadzić będzie bowiem do sytuacji, w której żadna spółka, której zobowiązania przewyższają aktywa, nie mogłaby zostać przekształcona.

A przecież sytuacja taka może być czasowa, nie mówiąc już o tym, że wyższa wartość zobowiązań nad aktywami wcale nie musi oznaczać, że spółka jest niewypłacalna czy w złej kondycji finansowej – albo nie ma żadnej wartości. W końcu ujemna wartość bilansowa (nadwyżka zobowiązań nad aktywami) nie jest wcale wyznacznikiem wartości przedsiębiorstwa spółki przekształcanej.

Dlatego też jeśli zastanawiają się Państwo nad przekształceniem, ale spółka ma większą wartość zobowiązań niż aktywów to zapraszam do kontaktu – chętnie pomożemy.

ZAWIADOMIENIE WSPÓLNIKÓW O PLANOWANYM PRZEKSZTAŁCENIU

Kontynuując tematykę przekształcenia, do której powróciłem uprzednim wpisem dotyczącym istoty i treści planu przekształcenia.

Pozostajemy w pierwszej fazie procedury, tzw. przygotowawczej, bądź menadżerskiej.

Wyobraźmy sobie, że mamy przygotowany już plan przekształcenia wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami. W tym momencie zarząd/wspólnicy zarządzający spółką powinni poinformować pozostałych wspólników/akcjonariuszy o planowanym przekształceniu.

Przepisy dosyć precyzyjnie określają zarówno terminy takich zawiadomień oraz ich treść.

Spółka zawiadamia bowiem wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.

Zawiadomienia o przekształceniu powinny zawierać następujące informacje i dokumenty:

      • istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta z badania planu przekształcenia, jeżeli została ona sporządzona;
      • określać miejsce oraz termin, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą się zapoznać z pełną treścią planu i załączników, a także opinią biegłego rewidenta z badania planu przekształcenia, jeżeli została ona sporządzona.

Często spotykanym pytaniem jakie słyszę od Klientów jest to czy takie zawiadomienia bezwzględnie muszą być wysłane? I z jakimi skutkami wiąże się ich brak? Zwłaszcza w spółkach małych (np. rodzinnych) bądź w spółkach, w których wiadomo, że wszyscy wspólnicy zagłosują za przekształceniem.

Przepisy wprowadzają wymóg wystosowania zawiadomień. To tyle jednak od strony formalnej.

Od strony praktycznej dużo spółek tego nie robi – notariusze ani sądy KRS nie badają (albo nie powinni) czy te zawiadomienia zostały wysłane.

Naruszenie obowiązku wystosowania zawiadomień o planowanym przekształceniu zasadniczo nie unieważnia bowiem całej procedury przekształcenia – zwłaszcza gdy wszyscy wspólnicy taką uchwałę podejmą. Może natomiast stanowić podstawę do wystąpienia z powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały w trybie art. 567 § 1 KSH, jak również do roszczeń z art. 568 § 1 i art. 584(10) k.s.h. Ale oczywiście jak wszyscy wspólnicy uchwałę podejmą to raczej nikt z pozwem o unieważnienie uchwały nie wystąpi.

Także komentarze do tego przepisu są tutaj zgodne: „Na podstawie art. 23 ust. 1 i 2 KrRejSU sąd rejestrowy nie jest uprawniony do badania wypełnienia obowiązków z art. 560 § 1 KSH, w szczególności nie ma kompetencji do żądania przedstawienia dowodów zawiadomienia w sposób przewidziany do zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Niezależnie od powyższej uwagi zalecane jest, aby w sytuacji uchybienia przedmiotowemu obowiązkowi wspólnicy spółki przekształcanej oświadczyli przy podejmowaniu uchwały w sprawie przekształcenia, że dwukrotnie otrzymali zawiadomienia o zamiarze powzięcia uchwały przekształceniowej. Należy natomiast mieć na uwadze, że w przypadku sporu pomiędzy wspólnikami spółki przekształcanej a spółką naruszenie art. 560 § 1 KSH może prowadzić do stwierdzenia nieważności uchwały o przekształceniu. Niedokonanie zawiadomienia wspólników o zamiarze powzięcia uchwały przekształceniowej może bowiem zostać uznane przez sąd za istotne uchybienie proceduralne przy podejmowaniu uchwały, które miało wpływ na wynik głosowania i treść uchwały w sprawie przekształcenia.”.

Ostatecznie należy wspomnieć, że wymóg zawiadomienia wspólników nie dotyczy przekształcenia spółki jawnej i cywilnej, w których wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki w inną spółkę (osobową bądź kapitałową). Tutaj bowiem mamy do czynienia z całkowicie uproszczonym przekształceniem, niewymagającym nawet sporządzenia planu przekształcenia (co opisałem już kiedyś we wpisie dostępnym tutaj). 

PLAN PRZEKSZTAŁCENIA

Dotychczas na blogu sporo wpisów poświęciłem procesowi przekształcenia, a więc procedurze zamiany formy organizacyjnoprawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wszystkimi wpisami dotyczącymi tej tematyki mogą Państwo zapoznać się pod tym linkiem. Natomiast dla celów dalszej treści dzisiejszego tekstu szczególnie polecam i sugeruję lekturę wpisów dostępnych tutaj, tutaj i tutaj.

Kilka lat temu procedura przekształcenia została znacząco uproszczona. Zniesiony został m.in. wymóg opinii biegłego rewidenta (za wyjątkiem przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową czy przekształceń w spółkę akcyjną) – a przy przekształceniu spółki jawnej czy cywilnej nie trzeba już w ogóle przygotować planu przekształcenia.

I właśnie o tym ostatnim dokumencie chciałem dzisiaj więcej napisać.

Plan przekształcenia jest podstawowym dokumentem sporządzanym przez planującą się przekształcić spółkę (bądź jednoosobowego przedsiębiorcę) w pierwszej fazie postępowania przekształceniowego, czyli w tzw. fazie menedżerskiej. Stanowi on zbiór informacji ekonomiczno-finansowych, które są niezbędne dla wspólników w celu podjęcia decyzji o przekształceniu.

Dokument ten sporządzany jest przez zarząd (w spółkach kapitałowych) albo wspólników zarządzających (przy spółkach osobowych) i przedstawiany wszystkim pozostałym wspólnikom/akcjonariuszom w odpowiednim czasie przed planowanym terminem podjęcia uchwały o przekształceniu.

Ma on za zadanie uzasadnić wspólnikom przyczyny planowanego przekształcenia, wycenić spółkę i podać najważniejsze informację dot. powstałej w wyniku przekształcenia spółki.

Co ciekawe przepisy kodeksu spółek handlowych bardzo skąpo regulują treść planu przekształcenia. W zasadzie jedynym obowiązkowym jego elementem jest ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia – której to wyceny dokonuje się na podstawie sprawozdania finansowego spółki (metodą bilansową, a więc pomniejszając wartość aktywów i wartość zobowiązań).

Brak tej wyceny oznaczać będzie niekompletność planu, a co za tym idzie sąd KRS, rozpatrując wniosek o wpis powstałej w wyniku przekształcenia spółki, powinien odmówić wpisu.

Oprócz tej wyceny teoretycznie nic więcej w planie przekształcenia znaleźć się nie musi.

Ale oczywiście powinno. Przygotowując plan przekształcenia trzeba bowiem pamiętać o celu, w jakim się go sporządza. A więc w celu zapewnienia wspólnikom kompletu informacji dot. planowanego przekształcenia, spółki, która ma powstać i ich roli w nowym podmiocie.

Nadto trzeba jednakże pamiętać, że o ile treść planu przekształcenia jest uregulowana ubogo, o tyle przepisy precyzyjnie wymieniają już jakie do tego dokumentu muszą być przedłożone załączniki. Będą to:

      • projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
      • projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
      • w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej;
      • sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, o którym mowa w § 1 pkt 1, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Również brak któregokolwiek z tych załączników oznaczać będzie niekompletność planu przekształcenia i może skończyć się odmową przez sąd KRS wpisu przekształcenia do rejestru przedsiębiorców.

Dlatego też jeśli zastanawiają się Państwo nad przeprowadzeniem procesu przekształcenia, to zapraszam do kontaktu. Zapewniamy w tym zakresie pełną i kompleksową pomoc, w tym również przygotowujemy wszystkie dokumenty, łącznie z planem przekształcenia.