W ostatnim czasie pojawiło się sporo rozbieżności co do tego czy wynajem lokali mieszkalnych na rzecz innych podmiotów gospodarczych (pracodawców, zleceniodawców itd.) w celu zapewnienia zakwaterowania pracowników najemcy może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT: zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz.U. z 2023 r. poz. 790, 1114, 1463 i 1693).

Cały problem pojawia się więc na gruncie rozumienia pojęcia „wynajmu na cele mieszkaniowe”.

Na podstawie ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych i interpretacji podatkowych należy jednakże stwierdzić, że taki wynajem nie może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT na gruncie tego przepisu.

Przesłankami zwolnienia od podatku VAT z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT są bowiem: świadczenie przez wynajmującego usługi najmu na własny rachunek, usługa najmu musi dotyczyć nieruchomości o charakterze mieszkalnym, a celem najmu winien być wyłącznie cel mieszkaniowy. Analizowane zwolnienie ma charakter zwolnienia celowego, ukierunkowanego w aspekcie ekonomicznym na ochronę najemców lokali mieszkalnych, którzy faktycznie zaspokajają potrzeby mieszkaniowe poprzez tenże najem. „Cel mieszkaniowy”, który upoważnia do zastosowania zwolnienia, musi występować po stronie kontrahenta podatnika, który chce skorzystać ze zwolnienia, czyli ów cel mieszkaniowy realizować powinien najemca lokalu a nie wynajmujący.

Najem, który korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, powinien być świadczony przez podatnika osobiście/”na własny rachunek” finalnemu lokatorowi, a nie poprzez inny podmiot tak działający, tj. realizujący swoją usługę najmu temuż lokatorowi. Ewentualny cel mieszkaniowy występujący na etapie świadczenia kolejnej usługi nie może być również przypisywany jako cecha usługi wcześniejszej.

Tak więc niestety – jeżeli nie korzystamy ze zwolnienia podmiotowego z opodatkowania podatkiem VAT (o czym więcej pisałem w poprzednim wpisie dostępnym tutaj) to taki wynajem lokalu w celu zakwaterowania pracowników musi być opodatkowany VAT.