Od 1 stycznia 2020r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące wystawiania faktur do paragonów. Zmiany te – przynajmniej w teorii – mają na celu wyeliminowanie nadużyć rozliczania przez przedsiębiorców wydatków udokumentowanych fakturami na zakup towarów bądź usług nabytych przez inne osoby. Zmiana polega na znaczącym ograniczeniu możliwości pozyskania faktury do paragonu.

Zanim jednak przejdę do omówienia nowych przepisów – czym różni się paragon od faktury i kiedy każdy z tych dokumentów fiskalnych musi być wystawiony? Możliwe, że to co teraz napiszę to oczywistość ale myślę, że nie zaszkodzi – otóż zasada jest taka: dostawa bądź świadczenie usług przez przedsiębiorcę na rzecz innego przedsiębiorcy musi być stwierdzone fakturą, którą wystawia się najpóźniej do 15 dnia kolejnego miesiąca kalendarzowego. Natomiast dostawa bądź świadczenie usług na rzecz osoby nie będącej przedsiębiorcą musi być stwierdzone paragonem z kasy fiskalnej.

Do tej pory zakup towarów lub usług przez osobę fizyczną, którą to czynność przedsiębiorca stwierdzał wystawionym na kasie fiskalnym paragonem, mógł być również w każdym przypadku stwierdzony później fakturą VAT. Przedsiębiorca miał obowiązek wystawić taką fakturę do paragonu, gdy klient o to poprosił w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Jedynym więc wymogiem do wystawienia faktury było zmieszczenie się przez nabywcę w 3 miesięcznym terminie.

Rząd uznał jednakże, że takie działanie stanowi pole do nadużyć podatkowych, bowiem dużo (podobno) takich faktur było wystawianych na przedsiębiorców, którzy faktycznie usługi/towaru nie kupili (np. telefon kupiła sobie osoba do użytku prywatnego, a po 2 miesiącach poprosiła o wystawienie faktury na swojego członka rodziny, który prowadzi przedsiębiorstwo i który sobie tą fakturę wrzucił w koszty, mimo że nie on wydał pieniądze na zakup telefonu i nie on z niego korzysta). Nie wiem czy faktycznie skala tych „nadużyć” była taka znacząca, ale cóż, nie mnie oceniać.

Niemniej, od tego roku w dalszym ciągu klient nabywający od przedsiębiorców usługi/towary może żądać wystawienia mu do paragonu faktury ale – tylko w przypadku, w którym na paragonie będzie od razu wpisany numer NIP przedsiębiorcy, który będzie widniał na fakturze.

Jeżeli klient chce otrzymać fakturę VAT musi:

• • 1) przy paragonie do kwoty 450 zł brutto (albo 100 euro) – podać swój NIP przed zakończeniem sprzedaży na kasie fiskalnej. Otrzyma wtedy fakturę wystawioną w formie uproszczonej (czyli paragon z NIP), traktowaną jak zwykła faktura,
  • 2) przy paragonie powyżej kwoty 450 zł brutto (albo 100 euro) – podać swój NIP przed zakończeniem sprzedaży na kasie fiskalnej. Na podstawie takiego paragonu z NIP będzie mógł wystąpić do sprzedawcy o wystawienie faktury.

Jeżeli klient nie wskaże do paragonu numeru NIP i zażąda potem wystawienia faktury VAT, to sprzedawca będzie zobowiązany odmówić wystawienia takiej faktury.