Michał Gryz

ODSETKI OD KAPITAŁU WŁASNEGO A KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU

/0 Komentarze/w , /Autor

W 2019 do polskiego prawa wprowadzono możliwość odliczenia od dochodu podatników CIT zysku pozostawionego w firmie. Przepisy przewidują możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych tzw. hipotetycznych odsetek od kapitału własnego – kapitału zapasowego utworzonego z zysków i dopłat wniesionych do podatnika.

Zgodnie z art. 15cb ustawy o CiT spółka ma prawo uznać za koszt uzyskania przychodu kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty: 

    • dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach lub
    • zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Najczęstszym przypadkiem jest właśnie ten drugi. Na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników (które musi się odbyć co roku aby doszło do zatwierdzenia sprawozdania finansowego) wspólnicy muszą zdecydować co zrobić z zyskiem spółki (o ile oczywiście spółka zysk osiągnęła). Możliwości tutaj są następujące: 

    • wspólnicy mogą cały zysk wypłacić jako dywidendę;
    • wspólnicy mogą część zysku wypłacić jako dywidendę a resztę zostawić w spółce przeznaczając na kapitał zapasowy;
    • wspólnicy mogą całość zysku zostawić w spółce przeznaczając na kapitał zapasowy.

W tych dwóch ostatnich właśnie przypadkach, w których dochodzi do pozostawienia całości bądź części zysku, zastosowanie znajduje ww. przepis, a spółka może wrzucić w koszty hipotetyczne odsetki od kapitału własnego.

Kosztem uzyskania przychodu jest wtedy kwota równa iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy, oraz kwoty dopłaty wniesionej do spółki lub zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Przy czym należy pamiętać, że łączna kwota kosztów uzyskania przychodów odliczona w roku podatkowym dla jednego podatnika z tego tytułu nie może przekroczyć kwoty 250.000 zł.

Tak więc warto pamiętać o tym przepisie i możliwości wrzucenia w koszty hipotetyczny odsetek.

Michał Gryz

JAK POWOŁAĆ I ODWOŁAĆ PROKURENTA W SPÓŁKACH?

/0 Komentarze/w /Autor

W poprzednim wpisie (dostępnym tutaj) opisałem czym jest prokura i jakie uprawnienia wiążą się z pełnieniem funkcji i stanowiska prokurenta. Dzisiaj z kolei chciałbym opisać zasady powołania i odwołania prokurenta w poszczególnych spółkach.

Jak Państwo zapewne wiedzą (co opisałem tutaj) w polskim prawie mamy do czynienia ze spółkami osobowymi (które dzielą się na spółki jawne, partnerskie, komandytowe czy komandytowo-akcyjne) oraz na spółki kapitałowe (jak spółka z o.o., prosta spółka akcyjna czy akcyjna). Każda z tych spółek może powołać prokurenta (bądź prokurentów ponieważ może być ich większa ilość).

Ogólna zasada co do powoływania prokurentów jest taka, że w spółkach kapitałowych, jeżeli tylko umowa/statut spółki nie stanowi inaczej, powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu – wyrażanej co do zasady w uchwale zarządu powołującej daną osobę na stanowisko prokurenta.

Z kolei odwołanie prokurenta może być już dokonane jednoosobowo przez każdego członka zarządu samodzielnie – chyba, że – znowu – umowa/statut spółki wprowadza w tym zakresie odrębne zapisy.

Z kolei w przypadku spółek osobowych powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw danej spółki – a więc wspólników spółki jawnej i partnerskiej oraz komplementariuszy w spółkach komandytowych i komandytowo-akcyjnych. Adekwatnie jak w przypadku spółek kapitałowych – odwołać prokurenta może już każdy taki wspólnik samodzielnie. Tutaj również umowa/statut danej spółki osobowej może wprowadzać odmienne reguły.

Po ustanowieniu i udzieleniu prokurenta spółka musi następnie złożyć wniosek do sądu rejestrowego w celu wpisania prokurenta do rejestru przedsiębiorców KRS. Z racji bowiem swoich szerokich uprawnień do reprezentacji spółki prokurent musi być wpisany i widnieć w KRSie, tak aby nie było wątpliwości że dana osoba faktycznie pełni tę funkcję.

I oczywiście, po odwołaniu prokurenta, spółka powinna jak najszybciej złożyć do sądu wniosek o jego wykreślenie z KRSu.

Michał Gryz

PROKURENT – KIM JEST I JAKIE MA UPRAWNIENIA?

/0 Komentarze/w /Autor

W jednym z pierwszych wpisów na blogu (dostępnym tutaj) przedstawiłem zasady reprezentacji poszczególnych spółek prawa handlowego. Jedynie przypominając, spółki kapitałowe (jak spółka z o.o., prosta spółka akcyjna czy akcyjna) reprezentuje zarząd (bądź rada dyrektorów). Natomiast spółki osobowe (tj. spółkę jawną, partnerską, komandytową czy komandytowo-akcyjną) reprezentują wspólnicy (komplementariusze w dwóch ostatnich przypadkach).

Natomiast jest jeszcze jedno stanowisko, możliwe do ustanowienia w każdej spółce, które również nadaje uprawnienia do reprezentacji i zarządzania danym przedsiębiorstwem. A mianowicie stanowisko prokurenta.

Prokura jest stałym pełnomocnictwem udzielanym danej osobie fizycznej, które umożliwia i nadaje jej prawo do podejmowania w imieniu danej spółki wszelkich czynności sądowych i pozasądowych – a więc właśnie uprawnienie do reprezentowania spółki i zarządzania nią. Prokurent uzyskuje więc bardzo szerokie uprawnienia – może samodzielnie w imieniu spółki podpisywać umowy, zaciągać zobowiązania, zatrudniać czy zwalniać pracowników – jego kompetencje są praktycznie takie same jak członków zarządu/wspólników reprezentujących spółkę.

Ponieważ prokurent jest stałym pełnomocnikiem, którego obowiązkowo rejestruje się w rejestrze przedsiębiorców KRS spółki, nie ponosi on za swoje działania osobistej odpowiedzialności wobec osób trzecich – a jedynie wobec samej spółki. Jeżeli więc prokurent zaciągnie w imieniu spółki zobowiązanie i spółka z tego tytułu popadnie w długi, stanie się niewypłacalna, to wierzyciele spółki nie będą mogli windykować takiego prokurenta a jedynie nadal samych członków zarządu/wspólników.

Prokurent może natomiast ponosić odpowiedzialność, w tym odszkodowawczą, wobec samej spółki – na zasadach ogólnych wynikających z wyrządzenia spółce szkody swoim działaniem czy przekroczenia granic prokury (pełnomocnictwa).

Dlatego też tak istotne jest aby prokurentem była osoba zaufana. Powołanie bowiem do pełnienia tej funkcji osoby nie do końca sprawdzonej może wiązać się z daleko idącymi konsekwencjami – z niewypłacalnością spółki na czele.