Michał Gryz

SPOSOBY EWIDENCJONOWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

/0 Komentarze/w , , /Autor

Każdy przedsiębiorca, prowadzący działalność gospodarczą w dowolnej formie (jednoosobowe przedsiębiorstwo czy spółki) musi dokonywać ewidencji swoich czynności gospodarczych. Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych ma nader istotne znaczenie dlatego też drodzy Czytelnicy planując założenie własnej działalności zdecydowanie warto poznać sposoby księgowania i skutki wyboru danej metody.

Zasadniczo polskie prawo przewiduje dwa sposoby ewidencjonowania przez przedsiębiorców swoich czynności gospodarczych:

    • 1) Metodę uproszczoną,
    • 2) Pełną księgowość.

To, którą metodę przedsiębiorca wybierze jest w dużej mierze uzależnione zarówno od formy w jakiej działalność gospodarcza jest prowadzona jak i od osiąganego przychodu.

Zasady prowadzenia uproszczonej księgowości mogą stosować przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, spółki cywilne osób fizycznych oraz przedsiębiorstw w spadku, spółki jawne i partnerskie osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły równowartości w walucie polskiej 2 000 000 euro.

Uproszczona księgowość:

Jak sama nazwa wskazuje uproszczona księgowość różni się od pełnej tym, że przedsiębiorcy prowadzą znacznie mniej szczegółową ewidencję ograniczoną jedynie do ewidencji wyposażenia, ewidencji środków trwałych, ewidencji przebiegu pojazdu wykorzystywanego w działalności, rejestr VAT sprzedaży i zakupów (jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT), księgi przychodów i rozchodów (jeżeli wybieramy opodatkowanie podatkiem dochodowym wg skali podatkowej bądź podatku liniowego) albo ewidencji przychodów (gdy wybierzemy opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).

Wiem, wiem – może brzmieć skomplikowanie:), ale tak naprawdę uproszczona księgowość nie jest trudną sprawą do prowadzenia nawet samemu, a nawet gdy decydujemy się na biuro rachunkowe to stawki są zdecydowanie niższe niż w przypadku pełnej księgowości.

Metody uproszczonej księgowości możemy wymienić trzy:

Podatkowa księga przychodów i rozchodów – jest to bodajże najbardziej popularna metoda uproszczona obliczania podatku dochodowego, polegająca na sumowaniu przychodów i kosztów w specjalnej księdze (właśnie podatkowej księdze przychodów i rozchodów) oraz płaceniu podatku od różnicy (podatek dochodowy, jak sama nazwa wskazuje, płacimy od dochodu, a więc od różnicy pomiędzy osiągniętym przez nas przychodem a poniesionymi i zaewidencjonowanymi kosztami).

Ryczałt Ewidencjonowany – Przedsiębiorcy korzystający z takiej formy rozliczenia płacą podatek od przychodu, tym samym nie mając możliwości pomniejszania podatku o koszty jego uzyskania. Z tej formy opodatkowania mogą korzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie indywidualnej lub spółki osobowej. Wybór tej metody rozliczenia wymaga zgłoszenia Urzędowi Skarbowemu w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności – nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (zakładając jednoosobową działalność gospodarczą mogą to Państwo zrobić w momencie wypełniania formularzy do CEiIDG).

Karta podatkowa – to chyba najprostsza metoda obliczania podatku, nie wymagająca od przedsiębiorcy prowadzenia księgowości, składania zeznań podatkowych i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.  Miesięczny podatek jest ustalany przez Urząd Skarbowy, który bierze pod uwagę rodzaj i zakres prowadzonej działalności, liczbę pracowników oraz liczbę mieszkańców miejscowości, w której działalność jest prowadzona. W tym przypadku kwota podatku nie jest zależna od dochodu.
Nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z karty podatkowej – wyliczenie osób uprawnionych jest zawarte w załączniku nr 3 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Pełna księgowość:

Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości dotyczy natomiast zawsze:

    • 1) wyżej wskazanych przedsiębiorców o ile osiągną oni
      przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy o równowartości w walucie polskiej co najmniej 2 000 000 euro,
    • 2)  spółek cywilnych, spółek jawnych i partnerskich, których wspólnikami są nie tylko osoby fizyczne (a więc spółki) bez względu na wysokość przychodów, 
    • 3) zawsze spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej bez względu na wysokość przychodów.

Pełna księgowość, oprócz sposobu ustalenia obciążeń podatkowych, służy także do stworzenia pełnego obrazu finansów przedsiębiorstwa dla Urzędu Skarbowego, Krajowego Rejestru Sądowego i osób trzecich – czemu służą przede wszystkim coroczne sprawozdania finansowe. Dlatego też prowadzenie pełnej księgowości jest zabiegiem bardziej skomplikowanym i z całą pewnością zalecałbym skorzystanie z obsługi biura rachunkowego bądź wewnętrznego księgowego.

Oczywiście gdy będą Państwo zakładać swoje działalności gospodarcze zawsze warto poradzić się prawnika, który doradzi wybór optymalnej metody księgowości biorąc pod uwagę formę planowanej działalności, jej rodzaj i zakres świadczonych usług. W razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze zapraszam do kontaktu!:)

Michał Gryz

ZWOLNIENIA Z VATu A DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

/0 Komentarze/w /Autor

Zasadniczo prowadząc działalność gospodarczą i dokonując w jej ramach czynności (dostawa i świadczenie usług) przedsiębiorcy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Ma to swoje zarówno wady (wzrost kosztów świadczonych usług bowiem do cen przedsiębiorca musi doliczyć podatek od towarów i usług we właściwej stawce) jak i zalety (możliwość odliczenia naliczonego (na podstawie faktur zakupu) podatku VAT od podatku należnego), który należy odprowadzić do Urzędu Skarbowego.

Polskie prawo dopuszcza jednak możliwość zwolnienia spod opodatkowania. Zwolnienia te dzielimy na tzw. podmiotowe (dotyczące samego przedsiębiorcy) i przedmiotowe (dotyczące poszczególnych czynności przez przedsiębiorcę dokonywanych)

1.Zwolnienie podmiotowe:

Tak jak wskazałem powyżej podmiotowe zwolnienie z podatku VAT odnoszone jest do przedsiębiorcy i jest uzależnione od osiąganego przez niego obrotu. Zgodnie z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług: zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Ustalając więc wielkość obrotu bierzemy pod uwagę kwoty netto, tj. kwoty bez podatku VAT.

Ustawa o VAT przewiduje także dodatkowe, szczegółowe wyłączenia poszczególnych transakcji, których wartości sprzedaży nie wlicza się do ustalania ww. progu. Lista tych wyłączeń nie jest krótka, a nie ma sensu niepotrzebnie wydłużać wpisu – dlatego też w tym zakresie odsyłam Państwa do art. 113 ust. 2 ustawy o VAT oraz do bezpośredniego kontaktu:)

Ze zwolnienia podatkowego mogą skorzystać także przedsiębiorcy dopiero zakładający własną działalność gospodarczą. Zgodnie z ust. 9 ww. przepisu: zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1 (200.000,00 złotych).

Przez pojęcie „sprzedaży”, którym posługuje się powyżej zacytowany przepis rozumiemy nie tylko samą sprzedaż w rozumieniu kodeksu cywilnego (czyli przeniesienie własności rzeczy). Na gruncie ustawy o VAT pojęcie to ma szersze znaczenie i oznacza także, m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Tak więc z podmiotowego zwolnienia z podatku VAT mogą skorzystać nie tylko przedsiębiorcy sprzedający rzeczy ale również świadczący różnego rodzaju usługi (np. usługi remontowe).

Ponieważ jednak przepisy prawa podatkowego do najbardziej czytelnych i zrozumiałych nie należą, także tutaj ustawa wprowadza dalsze ograniczenia. Otóż ust. 13 wyżej cytowanego przepisu wprowadza zakaz możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego dla pewnych grup przedsiębiorców.

Ze zwolnienia podmiotowego nie mogą więc skorzystać przedsiębiorcy:

    • 1) dokonujący dostaw: a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy, b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:– energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),– wyrobów tytoniowych,– samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji, c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b, d) terenów budowlanych, e) nowych środków transportu,
    • 2) świadczący usługi: a) prawnicze, b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, c) jubilerskie,
    • 3) nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

2. Zwolnienie przedmiotowe:

Z kolei zwolnienie przedmiotowe odnosi się do poszczególnych typów transakcji. Szczegółowa (i naprawdę bardzo długa) lista jest przewidziana w art. 43 ustawy o VAT. Dla przykładu można wskazać, że przedmiotowemu zwolnieniu podlega np. sprzedaż niezabudowanej nieruchomości innej niż budowlana czy sprzedaż budynków i budowli.

W razie wszelkich wątpliwości co do tego czy dana transakcja, którą planują Państwo zawrzeć podlega opodatkowaniu podatkiem VAT czy też korzysta ze zwolnienia przedmiotowego zachęcam do kontaktu. Skutki nieprawidłowego ustalenia mogą być bowiem nader poważne, skutkujące chociażby wydaniem przez Urząd Skarbowy decyzji o ustaleniu zaległości podatkowej i wszczęciu egzekucji, nie wspominając już o powiększeniu zaległości o odsetki.

W ślad za uprzednim wpisem dotyczącym deklaracji VAT-R chciałbym wskazać, że przedsiębiorcy, którzy  korzystają z podmiotowego zwolnienia z podatku VAT oraz osoby, które wyłącznie dokonują czynności przedmiotowo zwolnionych z podatku VAT jedynie mogą (a nie muszą) złożyć deklarację VAT-R.

Michał Gryz

DEKLARACJA VAT-R I OBOWIĄZEK JEJ ZŁOŻENIA

/0 Komentarze/w /Autor

Po założeniu (zarejestrowaniu) naszej działalności, czy to w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej czy spółki handlowej nie możemy jeszcze zupełnie swobodnie działać na rynku. Musimy bowiem spełnić jeden bardzo ważny warunek stawiany nam przez przepisy dotyczące podatku VAT, a mianowicie złożyć do właściwego dla naszej działalności Urzędu Skarbowego deklarację VAT-R.

Pojawia się pytanie – dlaczego deklaracja ta jest tak istotna? Otóż deklaracja VAT-R stanowi w istocie zgłoszenie rejestracyjne naszej działalności w zakresie podatku VAT, a więc określamy w niej czy będziemy czynnym podatnikiem podatku VAT czy też skorzystamy z jednego ze zwolnień określonych w ustawie (więcej o zwolnieniach z opodatkowania podatkiem VAT naszej działalności w następnym wpisie).

Deklaracji VAT-R nie składa się w ramach rejestrowania działalności (tutaj nie działa procedura jednego okienka jak do wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym przy rejestrowaniu jednoosobowej działalności gospodarczej). Dlatego też niezwłocznie po założeniu działalności musimy samodzielnie taką deklarację wypełnić i złożyć (wysłać) do Urzędu Skarbowego.

Deklarację VAT-R mamy obowiązek złożyć do Urzędu Skarbowego najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych podatkiem VAT.  Dokonanie tego zgłoszenia jest darmowe.

Złożenie deklaracji jest naszym obowiązkiem, przy czym osoby, które korzystają z tzw. podmiotowego zwolnienia z podatku VAT (więcej o zwolnieniu z VATu w kolejnym wpisie) z uwagi na nieprzekroczenie limitu obrotu (200.000,00 złotych) oraz osoby, które wyłącznie dokonują czynności przedmiotowo zwolnionych z podatku VAT jedynie mogą (a nie muszą) złożyć deklarację VAT-R.

Jakie są natomiast skutki braku złożenia deklaracji VAT-R, a więc zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT/zgłoszenia skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT?  Odpowiedź na to pytanie jest uzależniona od naszego dalszego działania.

Jeżeli założyliśmy działalność ale faktycznie nie prowadzimy w jej ramach żadnego biznesu (nie wystawiamy faktur VAT i nie dokonujemy zakupów skutkujących wystawieniem na nas faktur) to brak złożenia deklaracji VAT-R nie pociąga za sobą żadnych negatywnych skutków. Częstym tego przykładem są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będące komplementariuszami w spółkach komandytowych. Spółki te nie prowadzą faktycznie własnej działalności oprócz reprezentowania spółki komandytowej.

Jeżeli natomiast założyliśmy działalność i prowadzimy w jej ramach biznes (wystawiamy faktury VAT i dokonujemy zakupów skutkujących wystawieniem na nas faktur) to brak zgłoszenia rejestracyjnego może spowodować, że Urząd Skarbowy odmówi nam prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego (zapłaconego z faktur zakupowych).

Ostatnią kwestią o jakiej chciałbym wspomnieć jest to, że złożenie lub brak złożenia deklaracji VAT-R nie ma wpływu na sam status bycia przez przedsiębiorców podatnikiem VAT. Status podatnika zyskuje się z uwagi na samo dokonywanie usług określonych w przepisach podatkowych, a więc niezależnie od tego, czy się rejestrowaliśmy.

W razie wszelkich wątpliwości co do sposobu wypełniania deklaracji VAT-R zapraszam Państwa do kontaktu.